zaterdag 25 augustus 2012

Frans Makken

Mijn ambassadeur is vertrokken. Sinds afgelopen zomer is Frans Makken niet meer de ambassadeur van Nederland in Rwanda. Op 3 augustus 2012 mocht hij op audiƫntie komen bij Paul Kagame voor zijn afscheid als ambassadeur. Zoals elke komende en gaande ambassadeur komen ze dan op de foto met de heer Kagame, telkens op dezelfde plek voor een groot rond embleem van hout, en vervolgens komt dat in The New Times.

Nog nooit eerder had ik zo’n direct contact met iemand van het diplomatieke corps. Ik denk dat het alleen kan in een klein land met een kleine Nederlandse gemeenschap. Dat is dan leuk om mee te maken en ik heb dan ook zo veel mogelijk meegedaan aan wat georganiseerd is door en namens de Nederlandse ambassade.

In de eerste plaats natuurlijk het onovertroffen feest in verband met Koninginnedag. Volgens velen het beste in de stad. Ook Sinterklaas op de residentie was een hele belevenis. Verder was er nog het door de ambassade georganiseerde tennistoernooi voor alle Nederlanders en ter gelegenheid daarvan heb nog even samen met de ambassadeur gedubbeld. Van dichtbij heb ik ook gezien hoe hij een baby gorilla een naam gaf op Kwita Izina.

Ander bijzondere evenementen waar ik bij ben geweest zijn de lezingen die georganiseerd zijn door de ambassade. Ik kan me die van de schrijfster Anna van Praag (26 oktober) en fotograaf Reinouth van de Bergh (13 december) herinneren. Anna van Praag is naast schrijfster ook reiziger en vertelde met dia’s heel boeiend over de reis door Afrika van een jaar die ze gemaakt heeft met man en drie kinderen. Toch leuk dat de ambassade dat voor je regelt en dat ook nog begeleidt door een drankje en bitterballen op kosten van de Nederlandse belastingbetaler.

Ik heb hem nog even gesproken op de nieuwjaarsreceptie die begin dit jaar (12 januari) plaatsvond op zijn residentie. Het was twee dagen voor mijn vertrek uit Rwanda en tussen twee bitterballen vertelde ik hem dat. Hij gaf daarbij aan dat ook hij binnenkort zou vertrekken uit Rwanda. Zijn termijn zou er deze zomer opzitten. Hij zei dat hij het goed naar zijn zin heeft gehad in Rwanda en dat hij hoopte op een nieuwe goede post. Hij hoefde niet zo nodig een positie bij een groot en belangrijk land, maar hoopte wel op een land wat dichter bij Nederland, om zodoende wat dichte bij de familie te gaan werken. Hij wist nog niet wat er ging gebeuren, hij had zijn voorkeuren aangegeven, maar de beslissing zou in Den Haag gemaakt worden.

Ik vond hem nooit zo’n typisch traditionele ambassadeur met een hoog kakgehalte gevonden. Met zijn slordige baardje leek het eerder een verdwaalde kunstenaar. Misschien daardoor heeft hij al die tijd op mij in ieder geval een sympathieke indruk gemaakt. Op elk feestje was hij aanwezig en leek hij heel benaderbaar.

Of het een goede ambassadeur is geweest week ik niet. Hij had natuurlijk in zijn ambtstermijn te maken met de lastige zaak van Ingabire. Maar soms leek het wel of hij eerder een politieke uitspraak deed dan een diplomatieke die meer op zijn plaats was geweest. Aan de ene kant wel goed, maar aan de andere kant ook wel weer riskant. Toen Human Rights Watch vorig jaar een kritisch rapport onder de naam ‘Justice Compromised: The legacy of Rwanda’s community-based Gacaca Courts’ uitbracht, was Frans Makken de eerste om kritiek op dit rapport te geven. Ook bij zijn afscheid in augustus stond hij vooraan om aan te geven dat Rwanda afdoende repliek had gegeven voor de beschuldiging dat de rebellen van M23 in Kongo worden gesteund door Rwanda.

Misschien had hij zijn oordeel moeten doorgeven aan Den Haag en dan is het aan de politici om er wat mee te doen. Maar misschien is zijn ervaring ook wel dat de politiek er niets mee doet en dan kun hij beter maar voor zijn beurt praten. En als gevolg daarvan ligt er geen mooie nieuwe post in het verschiet, maar wordt hij weggepromoveerd naar zijn nieuwe baan als inspecteur van alle ambassades wereldwijd. Hij komt te werken bij de ISB (Inspectie en Evaluatie Bedrijfsvoering).

Rwanda’s rebuttal to UN satisfactory – Dutch envoy




President Kagame with the outgoing Dutch Ambassador to Rwanda Frans Makken after the latter bid farewell to the President yesterday. The New Times / Village Urugwiro.

Rwanda’s rebuttal to the addendum to a UN Group of Experts interim report linking Kigali to rebels in the neighbouring Democratic Republic of the Congo (DRC) is “very serious and satisfactory”, the outgoing Netherlands Ambassador to Rwanda, Frans Makken, said yesterday.

He was briefing journalists shortly after bidding farewell to President Paul Kagame at Village Urugwiro.

On Monday, the government submitted to the UN Sanctions Committee its response to the allegations by the Group of Experts (GoE) on the Congo weeks after the highly contentious addendum was published without Rwanda’s input.

“It is important to note that Rwanda is taking this issue very seriously; we think that Rwanda has made an extremely serious response to the UN Experts report. They have satisfied us in rebutting the various allegations,” said Ambassador Makken.

The Dutch envoy added: “Of course we still have the issue of M23 (rebels) but we are following the negotiations that are going on closely, we saw them in Addis Ababa, we know that in Kampala there will be the next high-level meeting and so far Rwanda has been extremely open to all kinds of monitoring of the border, of revamping the joint verification mechanism with the Congo, to a regional force, whatever can bring a solution Rwanda is open; so we welcome this constructive attitude”.

The Kampala meeting, due next week, will bring together Heads of State from the International Conference on the Great Lakes Region (ICGLR), as part of continued efforts to help address the latest crisis which has seen the M23 rebels seize parts of eastern DRC, with thousands of Congolese fleeing across the borders to Rwanda and Uganda.

One of the proposals on the table is deployment of a neutral force along the Rwanda-DRC border, whose mandate would include disarming armed groups in the region, including M23, as well as the Democratic Forces for the Liberation Rwanda (FDLR) militia, composed of elements who are largely responsible for the 1994 Genocide against the Tutsi in Rwanda.

Makken also dismissed media reports that his country was among the development partners that suspended aid to Rwanda in the wake of the allegations.

“What happened is that the Dutch Government decided it will not make any decision on aid until Rwanda pronounces itself on the UN accusations…We sincerely hope that in the coming weeks we will see developments that would make us simply decide to go on with our usual programmes with Rwanda. And the discussions that are going on are for the budget support – that is also true with other donors – the rest of the support programmes are ongoing,” he explained.

Last week, members of the GoE on the Congo visited Kigali to get Rwanda’s side of the story.

Reports had indicated that the Netherlands had suspended budget support assistance of $6.15 million to the Rwandan justice sector.

“Technically, we have not suspended our aid to Rwanda; you suspend aid if you are due to pay something and you delay the payment. There were no payments due, so we have not suspended aid, we are delaying any decisions on aid payments pending the reply of Rwanda to the UN report of Group of Experts,” Makken explained.

The GoE allegations have come under increasing scrutiny after documents were widely circulated indicating that the group’s coordinator Steve Hege long harboured anti-Rwanda views and instead had a soft spot for the FDLR, a blacklisted terrorist group.

The views are contained in several publications by Hege himself, including a February 24, 2009 article in which he argued, “The FDLR have not constituted a military threat to Rwanda for over five years…The FDLR would rather wait for political negotiations when international opinion eventually sours on the Rwandan regime”.

Meanwhile, the Dutch diplomat observed that during his four-year tour of duty, the long term relations between Rwanda and The Netherlands were generally good despite a few ups and downs.

“During our meeting, the President made a statement about a hurricane that comes and blows everything away and at the end passes, leaving you to pick the pieces and continue with your life. I would make the same comparison about my stay in Rwanda. Our relationship has been bumpy sometimes, but generally it has been good. Despite criticisms, Rwanda has deservedly remained on the list of the 15 nations meriting assistance from the Netherlands,” Makken said.

Rwanda has earned it, the projects we have in this country are very successful and effective”.

He cited cooperation in the area of justice, particularly on efforts to bring to justice Genocide fugitives.

Back home, Makken was appointed as the inspector of all The Netherlands Embassies globally.