Bezwaren tegen de Marokkaanse vlag op 4 en 5 mei

Elk jaar herdenken wij de op 4 mei de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog en op 5 mei vieren we de vrijheid. Het Nationaal Comité 4 en 5 mei zegt het volgende:

Op 4 mei vindt elk jaar in Nederland de Nationale Herdenking plaats. Tijdens deze dodenherdenking worden om 20.00 uur in het hele land twee minuten stilte in acht genomen voor de Nederlandse oorlogsslachtoffers. De herdenking op 4 mei bij het Nationaal Monument op de Dam en de bijeenkomst in de Nieuwe Kerk daar aan voorafgaand worden georganiseerd door het Nationaal Comité 4 en 5 mei. De aanwezigheid van het Staatshoofd, een vertegenwoordiging van de Staten-Generaal en van de Rijksministerraad, zijn een bevestiging van het nationale karakter van de herdenking.Ook in 98% van de gemeenten wordt een herdenking georganiseerd. De verantwoordelijkheid voor de organisatie van deze herdenkingen ligt bij een lokale organisatie en/of overheid. Het accent bij deze herdenkingen ligt veelal op de specifieke historische gebeurtenissen in en slachtoffers uit de eigen gemeente.

Op 5 mei vieren we dat we in Nederland in vrijheid leven. We vieren dat we in 1945 bevrijd zijn van de Duitse bezetting in Europa en de Japanse bezetting in Azië en dat we sindsdien in het Koninkrijk der Nederlanden vrij zijn van oorlog en onderdrukking. 5 mei is ook een dag om ons te bezinnen op het belang van vrijheid en ons te realiseren dat vrijheid kwetsbaar is. Voor de vrijheid in Nederland hebben velen gevochten en zelfs hun leven gegeven. Het einde van de Tweede Wereldoorlog betekende niet dat een einde kwam aan oorlog in de wereld. Nog dagelijks lijden mensen onder gewapende conflicten en de schending van mensenrechten. Op veel plaatsen ter wereld moeten mensen dagelijks vechten voor hun bestaan. 5 mei is daarom óók de dag waarop we ons bezinnen op onvrijheid elders in de wereld.

Ook in Utrecht wordt stilgestaan bij 4 en 5 mei. In de wijk Hoograven wordt dit georganiseerd door Wijk- en oranjevereninging Hoogravens Belang. Over de herdenking op 4 mei zegt men:

Elk jaar organiseert de wijk- en oranjevereniging op 4 mei de herdenking van alle slachtoffers van oorlogen en geweld.

Ook dit jaar was er de herdenking op 4 mei in de wijk Hoograven bij de Bevrijdingsboom aan de Julianaweg. Om even na half 8 heb ik mij ook naar deze plek begeven om mee te doen aan deze herdenking. Toen ik daar aan kwam stonden er al heel veel mensen verzameld bij de herdenkingsplek en werd er mooie stemmige muziek gespeeld.  Ik keek naar de vlaggen en zag dat er al drie vlaggen halfstok waren gehesen. In het midden de Nederlandse vlag, rechts ervan de Canadese vlag en links ervan de Marokkaanse. Deze laatste vlag vond ik daar niet passen. Ik vond hem ook niet passen bij deze herdenking. Het voelde niet goed en ik vond ook dat ik hier geen deel van wilde uitmaken. Ik heb mij weer snel uit de voeten gemaakt om thuis voor de televisie alsnog op een waardige manier te kunnen deelnemen aan de herdenking.

Ik heb bezwaren tegen het feit dat de Marokkaanse vlag hier wordt gehesen. Ook op 5 mei wapperde deze vlag nog vrolijk verder, mede dankzij de hevige wind.

De vlag van Marokko staat voor mij in de eerste plaats voor het land van Marokko. Dat land heeft al sinds jaren op illegale wijze een ander land bezet.  De Westerse Sahara is sinds 1975 ingelijfd door Marokko en dat gaat tevens gebaard met grove schending van de mensenrechten. Het is daarom onverteerbaar dat we de Marokkaanse vlag gaan hijsen op die dagen dat wij de vrijheid vieren en dat we de doden herdenken die door onrecht zijn gevallen. Het land Marokko zorgt voor enorme beknotting van de vrijheid van de mensen in de Westelijke Sahara. Er zijn vele doden gevallen bij het bezetten van dit land en tot op dit moment is een inwoner van de Westelijke Sahara zijn leven niet veilig indien op de een of andere manier geprotesteerd wordt tegen deze bezetting. De Marokkaanse vlag lijkt me dan niet de meest voor de hand liggen vlag om de vrijheid te vieren en de doden te herdenken.

Welke vlaggen zouden er dan moeten worden gehesen? Dat zou in feite heel gemakkelijk kunnen zijn. Algemeen bekend is dat de stad Utrecht is bevrijd door de Canadezen en de Britten. Niets zou dan logischer zijn om juist deze twee vlagen te gaan hijsen op 4 en 5 mei.

Als er breder wordt gekeken en naar de bevrijding van geheel Nederland wordt gekeken, dan komen meer vlaggen in aanmerking. Ook aan Amerikaanse, Poolse, Franse, Belgische en Noorse zijde zijn er slachtoffers gevallen bij de bevrijding van Nederland. Het NIOD zegt het volgende over de omgekomen slachtoffers aan geallieerde zijde tijdens de bevrijding van Nederland.

Tussen medio september 1944 en mei 1945 kwamen bij de gevechten in Nederland ongeveer 13.000 geallieerden om het leven. In dat totaalcijfer zijn ook de militairen opgenomen die bezweken aan ziektes en ongelukken welke direct samenhingen met de militaire operaties. Het bronnenmateriaal laat een nauwkeuriger schatting niet toe. Bovendien wordt de telling door een aantal factoren bemoeilijkt. Ten eerste valt bij de strijd in de grensstreken soms nauwelijks vast te stellen of een militair al of niet op Nederlands grondgebied sneuvelde. Ten tweede overleden verschillende soldaten in hospitalen over de grens aan verwondingen die ze in Nederland hadden opgelopen. De Britten verloren circa 6.700 man, de Canadezen circa 4.100 man, de Amerikanen 1.135 man en de Polen 630 man. Veertig Nederlandse militairen van de Irenebrigade en No. 2 (Dutch) Troop (een commando-eenheid) kwamen in Nederland om het leven, alsmede 102 leden van de Stoottroepen. De Fransen verloren 32 man, de Belgen 36. Op Walcheren vielen negen Noorse commando’s.

Als de gehele Tweede Wereldoorlog in beschouwing worden genomen, dan kan men niet om de militaire slachtoffers heen die afkomstig zijn uit de voormalige Sovjet-Unie.

Het lijkt me duidelijk dat er genoeg alternatieven zijn voor het flankeren van de Nederlandse driekleur op 4 en 5 mei.

Via Twitter heb ik mijn afkeuren uitgesproken over het hijsen van de vlag van Marokko op 4 mei. Ook op 5 mei vind ik het ongepast om deze vlag in top te hijsen.

Hierop heb ik verschillende reacties gekregen die het niet eens waren met mijn zienswijze. Deze heb ik kunnen rubriceren in een drietal overwegingen.

De eerste is dat het al jaren zo is. Ik weet dat het in ieder geval vorig ook is gebeurd. Mij is niet bekend dat het al jaren zo gaat. Een paar jaar geleden ben ik ook geweest en toen is het zeker niet gedaan. Maar alleen het feit dat het al jaren wordt gedaan, maakt het in mijn ogen nog niet gerechtvaardigd om het dit jaar weer te doen.

Het tweede argument gaat erover dat ik mijn geschiedenis niet ken en dat het gaat om het herdenken van de Marokkaanse slachtoffers die gevallen zijn voor ons land. Ik ken mijn geschiedenis wel. Zie hierboven. Ik weet dat er Marokkanen in Franse dienst aan de zijde van de geallieerden hebben gevochten. In Zeeland liggen militairen van Marokkaanse herkomst begraven. Sommige zeggen dat ze gevallen zijn tijdens de verdediging van ons land in 1940. Dit is gewoon niet waar. Ze zijn niet in Nederland gesneuveld zijn, ze zijn aangespoeld als gevolg van gevechten elders. In de bevrijding van Nederland in 1945 hadden ze in ieder geval geen aandeel. Een ding is duidelijk, er zijn Marokkaanse militaire slachtoffers. Is dit feit genoeg om in Hoograven de Marokkaanse vlag te hijsen? Als gekeken wordt naar het aantal slachtoffers zeker niet, dan komen de Britse, Amerikaanse of Poolse vlag veel eerder in aanmerking. Hoogstens zouden er argumenten zijn om alle militaire slachtoffers uit verschillende landen per toerbeurt te gedenken. Het ene jaar de Britten en de Noren, het volgende jaar de Amerikanen en de Polen, enz.

Dan wordt er ook nog gesproken dat op deze wijze de buurt erbij wordt betrokken. Van dit argument word ik een beetje ongemakkelijk. Men bedoelt dan waarschijnlijk de buurtbewoners van Marokkaanse afkomst. Als dat het argument is, waar ligt dan de grens? Gaan we dan ook een enig moment de bewoners van Turkse komaf erbij betrekken? Of Braziliaanse? Tevens worden de buurtbewoners dan opeens weer Marokkanen in plaats van (Marokkaanse) Nederlanders. Dat lijkt me ook niet de bedoeling. Dit wordt dan wel een heel oneigenlijke reden om deze vlag te gaan hijsen. Als buurtbewoner vergroot het in ieder geval mijn betrokkenheid niet.

Met dit vlaggenvertoon is vervolgens helemaal geen aandacht voor de grootst groep slachtoffers onder de bevolking: de joden. In Hoograven is zeker sprake van enkele tientallen joodse slachtoffers. Hoe zou je die slachtoffers op enige wijze nog kunnen gedenken bij de bijeenkomst bij de Bevrijdingsboom? De vlag van Israël zou een optie kunnen zijn, maar dat kan natuurlijk ook niet, want die vlag staat niet voor alle Nederlandse joodse mensen.

Al met al zijn er genoeg redenen om de herdenking op gepaste wijze in te vullen. In mijn ogen is de invulling die er in 2015 aan is gegeven niet aan te merken als gepast. De beste optie is in mijn ogen gewoon de Canadese en de Britse vlag op te hangen. Dat zijn de bevrijders van Utrecht en onder hen zijn de meeste slachtoffers gevallen bij de bevrijding van ons land.