Afgelopen zaterdag was er weer Umuganda, want het is de laatste zaterdag van de maand. En deze keer hebben we wel meegedaan, niet dat we veel gewerkt hebben, maar toch, we hebben meegedaan. Ook deze keer was er weer een briefje onder de poort doorgeschoven dat we welkom waren. We waren niet thuis vrijdagavond, dus wie weet hebben ze toch nog aangebeld.
Om even voor achten zijn we vertrokken naar het Centre de Santé, waar we moesten verzamelen. Onderweg zien we best nog wel wat mensen lopen met boodschappen en ook winkels zijn nog wel open, best nog wel levendig. Maar om acht uur gaan de winkels echt allemaal dicht, zij willen geen boete riskeren.
Even over acht komen we aan bij het verzamelpunt, we zien echter nog niet veel mensen. Al snel komt er iemand op ons af, met de mededeling dat hij weet waar wij wonen en dat hij ons welkom heet op de Umuganda. Hij stelt zich voor als Fabrice, en hij is de Security Officer van onze Umudugudu (wijk). Onze Umugudugu heet Inyamibwa. Hij geeft al aan dat de werkzaamheden belangrijk zijn, maar dat de bespreking na afloop ervan nog belangrijker is, want dan worden de belangrijke zaken van de wijk besproken, en daar kan iedereen terecht met zijn problemen.
Fabrice zegt dat we gaan beginnen en vraagt ons om hem te volgen. Een paar mensen lopen met ons mee, het merendeel van het werkvolk bestaat uit jongens die bij de markt horen. De markt hoort bij onze Umudugudu en de jongens horen bij de coöperatie die zorgt voor het vervoer van de groente en fruit naar en van de markt. Wij gaan een greppel graven langs de kant van de weg voor de afvoer van al het regenwater. De jongens van de coöperatie zijn nog jonge jongens in de kracht van hun leven, dus die graven er lustig op los. In korte tijd weten ze een flink eind op te schieten. We worden voorgesteld aan een paar iets oudere buurtbewoners, ik denk niet dat deze mensen gaan bijdragen aan de graafwerkzaamheden.
Fabrice roept ons bij hem en vraagt of hij iets zal uitleggen over de wijk. Dat willen wij wel en onder zijn leiding krijgen we een hele rondleiding door de wijk. Hij weet zo’n beetje van elk huis wie er woont, welke nationaliteit deze heeft en welk beroep deze uitoefent. Heel interessant allemaal! Hij geeft ook aan waar de grenzen van onze Umudugudu liggen en onderweg komen best nog wel wat mensen tegen en die worden dan ook steevast aangesproken. Dan volgt een korte conversatie in het Kinyarwanda. Wij denken dat deze persoon aangespoord wordt om ten miste toch op de bespreking aansluitend op de Umuganda te komen. Onderweg komen we langs een bar, die eigenlijk aan de overkant van de straat ligt, dus een andere Umudugudu, maar daar komt zulke luide muziek uit, dat Fabrice er wel even heen moet om een vermanend woordje te spreken. Na zo’n anderhalf uur is de rondleiding beëindigd en komen we weer aan bij de greppel. De jongens zijn inmiddels gestopt, zij zitten vermoeid aan de kant, zij hebben hun werk gedaan. Geen teken dat iemand iets gegeten of gedronken heeft. De groep is inmiddels flink aangegroeid, van het merendeel heb ik niet de indruk dat deze fysieke arbeid hebben verricht. Wilma en Marte zijn inmiddels terug naar huis, voor Marte was de rondleiding iets te saai.
Zo al lopend hebben we ook allerlei vragen aan Fabrice gesteld. Overdag heeft hij een gewone baan als elektricien. Buiten werktijd is hij in functie als Security Officer in de wijk. Hij is een van de zeven personen die afgelopen maand in de verkiezing is gekozen door zijn Umudugudu. Hij loopt ’s avonds ook regelmatig door de wijk om te zorgen dat het een veilige wijk is. Je kunt zien dat iedereen kent, en hij komt sympathiek over. Bij de markt lopen ook enkele straatkinderen en je merkt aan hun interactie dat hij ook oog heeft voor hun problemen. Fabrice is een druk baasje.
Het is tien uur, het werken is gedaan, het is tijd voor de bespreking na afloop. Wij lopen terug naar de markt. Daar zijn inmiddels de plastic kuipstoeltjes neergezet onder de luifel van een gebouw. Ik krijg een plekje vooraan, samen met een Amerikaans stel, dat vlakbij ons woont, en Charles gaat tussen ons in zitten. Hij wordt onze vertaler van hetgeen de Chief van onze Umudugudu heeft te zeggen. Er zijn toch wel zo’n 100 mensen aanwezig, en in de loop van de ochtend komen er nog flink wat bij. De Chief steek van wal en geeft aan wat de belangrijke evenementen voor de komende maand zullen zijn. Vervolgens een paar korte vragen van mensen, voornamelijk over huisvesting en over de straten in de wijk. Tot nu toe best een beetje saai.
Maar dan komt hij met de lijsten. Hij heeft een heleboel lijsten in handen en al deze lijsten moeten ingevuld worden. Hij bladert er eens rustig door en begint uit te leggen wat er op de eerste lijst moet komen te staan en vervolgens de tweede en zo gaat hij verder. Op deze lijsten moeten de volgende personen vermeld staan:
- buitenlanders
- zakenmensen
- drugsgebruikers
- prostituees
- dronkaards
- bekende criminelen
- mensen zonder werk
- mensen die claimen een autoriteit te zijn, maar het niet zijn
- mensen die niet op Umuganda komen
- mensen die hun personeel naar Umuganda sturen
Ik vraag aan Charles wie deze lijsten gaat invullen. De Chief gaat deze invullen, en als je van iemand weet die in een van deze categorieën valt, dan moet je dat aan hem doorgeven. Je zou het nog positief kunnen uitleggen door te denken dat deze mensen van hulp kunnen worden voorzien, maar ik krijg er toch een beetje ongemakkelijk gevoel bij.
Vervolgens gaat het over de ziektekostenverzekering die wordt ingevoerd vanaf juli. Het belang om hier toch vooral aan mee te doen wordt onderstreept. Hetgeen je betaalt zal afhankelijk zijn van je inkomen, en het laagste tarief zal 2.000 Frw per jaar zijn en het hoogste 7.000 Frw per jaar. Dit lijkt nog steeds zeer goedkoop, het is de vraag wat je ervoor krijgt, en voor de allerarmste zal het nog steeds heel veel geld zijn. De inschaling zal gedaan worden op grond van een aantal criteria, zoals het bezit van een auto of een koe, en zal worden gedaan door de Chief. Het lijkt mij dus wel belangrijk om een vriend van de Chief te worden.
Dan komt er iemand van het Bureau of Statistics (“It’s time to deliver”). Zij zegt dat er negen personen geselecteerd zijn die mee mogen doen aan een uitgebreid onderzoek naar allerlei gegevens over hun leven. De namen worden opgelezen, men kijkt rond in het publiek, en ja hoor, volgens is het merendeel van de geselecteerden aanwezig. Mijn vertaler Charles is ook een van de gelukkigen. Hij vertrouwt mij toe dat hij alleen zondag beschikbaar is. Ik geloof echter niet dat het mogelijk is om niet te gaan meedoen aan het onderzoek.
Dan ontstaat opeens een levende discussie over de coöperatie van jongens bij de markt. Het blijkt nu dat er twee coöperaties zijn, de ene voor binnen de markt en de ander voor net er buiten. En die proberen onderling klanten van elkaar af te pakken. De jongens van de verschillende coöperaties doen hun woord en ook het publiek, dat tot nu vrij rustig alles aanhoort, komt tot leven en doet mee aan de discussie. Dit is een onderwerp dat leeft!
De Chief geeft tenslotte aan dat als er een huis verkocht is, dat dat doorgegeven moet worden aan de autoriteiten. En als je weet van een huis dat verkocht is, dan wordt je ook verzocht om ook dat door te geven. Men wil gewoon graag alles weten.
Terwijl de Chief druk bezig was met zijn verhalen, was Fabrice ondertussen druk bezig met het invullen van allerlei groene kaarten. Als de sessie op zijn eind loopt vragen verschillende mensen om zo’n kaart en onder het toestoppen van enkele biljetten wordt deze kaart overhandigd. Zodra de kaart is ontvangen verlaat de ontvanger de bijeenkomst. Als het geheel helemaal afgelopen is komt bijna iedereen naar hem toe om zo’n kaart te bemachtigen. Het blijkt voor de ‘Security’ in de wijk te zijn. Dat kost 1.500 Frw per maand. Ik heb niet het idee dat dit nu het moment is om hier een discussie over te beginnen. Voor de maand maart heb ik voor mijn ‘Security’ betaald. Wel een veilig gevoel!
Om twaalf uur is de bijeenkomst afgelopen. Nu twee uur “werken” en twee uur vergaderen zit het erop. Het was een zeer interessante ochtend.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten