De Genocide Memorial Week is voorbij. Woensdag was de laatste dag. Vanaf gisteren is alles weer normaal. Voorafgaand aan deze periode werden we ervoor gewaarschuwd. Gedurende de twee weken rond de Genocide Memorial Day zou heel Rwanda stil liggen. De winkels zouden dicht zijn, er zou niet meer worden gewerkt, het openbaar vervoer zou stilliggen, het zou verboden zijn om te lachen. Het grote advies was om weg te gaan uit Rwanda, om het hele gedoe maar te vermijden. Vele buitenlanders zijn zo rond deze twee weken dan ook op vakantie gegaan naar Uganda of Tanzania.
De werkelijkheid was natuurlijk anders. De dagen voorafgaand aan 7 april waren niet anders dan de dagen ervoor. De dag zelf van Genocide Memorial Day was natuurlijk wel heel anders, en dat is natuurlijk ook heel goed te begrijpen. Op sommige punten deed het wat denken aan onze 4 mei. De dagen daarna waren wel iets anders, maar niet heel erg. Er waren wat minder winkels open en het was gewoon wat rustiger op straat. De markt ging een paar uur eerder dicht dan anders, en de kapper op de hoek van de straat had nu rustige muziek in plaats van altijd van verre te horen luide uptempo klanken.
Er werd ook gewoon gewerkt, alleen ’s middags als er diverse herdenkingen zijn in de stad, dan hadden mensen de gelegenheid om daar heen te gaan. Bij de kantoren was het wel rustiger, maar zeker niet uitgestorven. Wij hebben ook van de gelegenheid gebruik gemaakt om maandagmiddag naar de ‘Genocide Exhibition’ te gaan. Dat was een wat beperktere presentatie van wat in het Kigali Genocide Memorial Centre staat, waar we al geweest waren, maar wat wel heel interessant was dat op video beelden werden getoond van de nieuwsuitzendingen van de BBC uit 1994 zoals die toen op onze televisie zijn verschenen.
Ik heb de indruk dat het herdenken in Kigali meer aanwezig is dan in de rest van Rwanda. Wij hoorde van mensen die tijdens 7 april niet in Kigali waren, dat het leven daar veel meer zijn gewone gang ging, terwijl het op die dag in de hoofdstad behoorlijk anders was. Een verklaring hiervoor zou kunnen zijn dat het aantal Tutsi’s in Kigali verhoudingsgewijs veel hoger is dan op het platteland en dat deze een veel groter belang hebben in het herdenken dan de Hutu’s in de provincie. Maar ook hier gaat het niet altijd van harte, getuige het verhaal dat een tuinman niet is komen opdagen, omdat hij door de Chief van zijn Umudugudu ’s morgens vroeg is opgeroepen om met zijn wijkgenoten in bussen te worden afgevoerd naar het stadion. Het stadion moest vol en dat was het ook!
Op dinsdag wilde ik ter afleiding graag even gaan kijken naar de Champions League wedstrijd van Manchester United tegen Chelsea. In ‘La Pirogue’ hebben ze altijd voetbalwedstrijden op een groot scherm, dus daar maar naar toe. Maar helaas, dat ging niet door, er werd uitgelegd dat die wedstrijd niet vertoond kon worden, omdat dat te veel plezier zou kunnen geven tijdens de Genocide Memorial Week. Dus dan op de naar de Jambo Inn, waar soms ook wel eens een voetbalwedstrijd te zien is. Ja hoor, het is inmiddels al begonnen, daar is de wedstrijd te zien, maar dan wel zonder geluid. Alle aanwezige mannen, zo’n tien in getal, zitten te kijken en proberen zo weinig mogelijk geluid te maken. Het voelt een beetje als een samenzwering. Ze blijken allemaal fan van Manchester United te zijn en als deze club scoort, wordt er gejuicht, maar dan zonder geluid. Een fascinerend gezicht, het is duidelijk dat de omgeving niet mag merken dat hier naar een voetbalwedstrijd wordt gekeken.
Het was gewoon een bijzondere week en het voelde goed om juist in deze week wel in Rwanda te blijven, om een beetje mee te krijgen van wat Rwanda is.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten