Eten

In Rwanda is iets geks aan de hand met eten. Publiekelijk zie je nooit iemand eten. Hier is een straatbeeld zonder etenswaar. Dat wordt niet als fatsoenlijk beschouwd, en Rwanda is een fatsoenlijk land. Dit komt voort uit de aloude traditie is dat je geacht wordt je eten te delen als je ergens aan het eten bent en er zijn ook anderen. Voor het huidige gedrag van het niet eten op straat is de nette reden is dat je niemand voor het hoofd wilt stoten als jij aan het eten bent. De minder nette reden is dat je het met niemand wilt delen.

Het gaat zelfs zo ver dat als je eten koopt, dan wordt dat in een grote bruine papieren zak gestopt. Zodat niemand kan zien wat je gekocht hebt, als je hiermee over straat loopt. Er zou eens iemand aanstoot kunnen nemen als je met een brood, een pot pindakaas of een ananas loopt te pronken. Het is onderdeel van de nationale psyche om vooral niet te laten blijken wie je bent, wat je doet en zelfs dus wat je eet.

In het restaurant kun je natuurlijk wel probleemloos eten, want daar is iedereen aan het eten. Tussen de middag kun je in veel restaurants ‘melange’ eten, een mooi Frans woord voor mengsel. En het is een mengsel van voornamelijk koolhydraten dat in buffetvorm wordt geserveerd. Je pakt een bord een loopt langs de diverse buffetschalen en schept hiervan op. Je mag altijd maar een keer opscheppen. Dus de Rwandees heeft er een ware kunst van gemaakt om in een ronde zo veel mogelijk op te scheppen. Soms zie je echt waren kunstwerken van stapelen. Ik heb deze kunst nog niet helemaal onder de knie, maar ik ben aan het oefenen.

Ons kantoor zit in het gebouw van MINALOC (Ministry of Local Government) en hier hebben ze ook een kantine waarin ze ’s middags ‘melange’ serveren. Voor het luttele bedrag van 800 Frw genieten wij aldaar bijna elke dag van onze lunch. Onze ‘melange’ bestaat uit de volgende koolhydraten: bakbananen (maar dan gekookt), rijst, friet (dankzij de Belgen), bonen en cassave. Altijd zijn er minstens vijf en soms is er eens afwisseling in de vorm van spaghetti of ugali (maïsmeelpap). Als extra is er altijd een groente en vlees met saus. Het vlees is dan vaak ook nog niet van dat malse vlees, maar meer van het taaie en draderige. Met de saus en de groente rijkelijk gedrapeerd over de koolhydraten is het een overheerlijke lunch.

Een enkele keer eten we ’s middags wel eens elders buiten de deur en in een echt restaurant krijg je dan een iets meer luxe versie van de ‘melange’. Dan zit er nog een salade bij en heb je zowaar wel eens de keuze uit twee groentes. Soms zijn er dan ook twee soorten vlees, maar als je er twee neemt, dan moet je ook extra betalen. Als we daar een keer gaan eten, dan is het ook een echt uitje!