zaterdag 3 december 2011

Umuganda deel 9 (De laatste keer)

Vorige week zaterdag was het de laatste keer dat ik heb meegedaan aan umuganda. Eind december zullen we op vakantie zijn en in januari ga ik weer naar huis. Ik kan wel merken dat de sleet er een beetje begint in te komen, want het duurt een hele tijd voordat ik me ertoe zet om het huis te verlaten. Het is al half tien en ik loop de wijk in op weg naar waar mogelijk de werkzaamheden gaan plaatsvinden.

Ik loop naar het Centre de Santé en zie wat afgehakt gras liggen. Het lijkt erop dat men hier aan de slag is geweest. De gaten die de vorige maand zijn gemaakt voor het planten van de bomen liggen er nog net zo bij als de maand ervoor. Sommigen zijn echter al wel weer een beetje ingezakt. Dat is wel heel erg jammer van al dat werk van vorige maand, het lijkt allemaal voor niets te zijn geweest.

Ik loop maar door naar de gewoonlijke vergaderplek en zie dat ze al begonnen zijn. Het is nog maar kwart voor tien. Vooraan is nog een plekje vrij voor mij en er worden wat stoelen verschoven zodat Roger naast me kan zitten om alles te vertalen. Fabrice geeft me een handdruk en regelt het allemaal eventjes snel.

De chief is al bezig met zijn praatje. Hij heeft het over de stijgende aantal inwoners van Rwanda en als gevolg daarvan de noodzaak om aan ‘family planning’ te doen. Roger heeft een dochter van vier jaar oud en zijn vrouw is in verwachting van een tweede. Hij voegt mij toe dat ze het hierbij willen laten. In ieder geval iemand die gehoor geeft aan de roep om ‘family planning’.

Verder komen een aantal gebruikelijke onderwerpen ter sprake zoals de afspraak dat elk huishouden 10.000 Frw moet bijdragen om mee te helpen om het verplichte onderwijs van negen naar twaalf jaar te krijgen. Klaarblijkelijk is het beoogde geld voor onze wijk nog steeds niet binnen.

Dan komt het onderwerp ‘security’ ter sprake. Eerst geeft Fabrice een hele uitgebreide toelichting over de stand van zaken. Diverse inbraken komen de revue voorbij, niet helemaal duidelijk hoe recent die allemaal zijn. Ze hebben ook een paar boeven te pakken genomen en heel veel gestolen spul teruggevonden. Hierbij zijn ook spullen gevonden waarvan de eigenaar nog niet getraceerd is. Ten bewijze hiervan worden drie stoelen en een kleed neergelegd. Niemand meldt zicht echter als oorspronkelijke eigenaar van deze spullen en ze blijven dan ook gedurende de gehele vergadering er zo bijliggen. Ook de mogelijkheid dat de bewakers onder een hoedje spelen met de boeven komt natuurlijk weer uitgebreid ter sprake.

In het verlengde hiervan gaat Fabrice een lijst oplezen van mensen die niet hun maandelijkse bijdrage van 2.000 Frw voor ‘security’ niet hebben betaald. Diverse namen komen voorbij en de maanden achterstallige betaling worden erbij genoemd. Vier maanden, acht maanden, zes maanden, maar niemand lijkt hier aanwezig. Dan is er iemand die maarliefst twee jaar niet heeft betaald en hij blijkt ook nog aanwezig te zijn. Hij moet naar voren komen en legt uit dat het financieel heel moeilijk heeft, maar toch wel bereid is om te betalen en of dat mogelijk door een afbetalingsregeling zou kunnen. Zijn reactie wordt begroet met een instemmend applaus van het overige publiek.

De lijst gaat verder. Ik kan de lijst van Fabrice goed zien. Er staan zo’n twintig mensen op de lijst en ik zie een paar keer het getal 23 staan. Dat is de achterstand in maanden die bij de bijbehorende naam hoort. Dan is er iemand die achttien maanden achterstand heeft en ook aanwezig is. Hij staat op een zegt dat hij niet voor ‘security’ wil betalen, omdat hij vertrouwt op God en daardoor geen ‘security’ nodig heeft. Hij is best bereid om het geld te betalen, maar wil niet dat dan dat geld wordt uitgegeven aan ‘security’. Zijn opmerkingen zorgen voor veel gelach en geroezemoes. Iemand maakt een schampere opmerking richting de wanbetaler of hij deze randvoorwaarden ook aan de regering doorgeeft als hij zijn belasting betaalt. Anderen zoeken een meer praktische oplossing door zijn bijdrage te oormerken en dan net te doen of het voor iets anders wordt uigegeven. De ‘chief’ vindt het allemaal maar niks en zegt dat iedereen gewoon moet betalen voor zijn ‘security’. Dit onderwerp wordt afgesloten met de opmerking dat als deze mensen niet snel gaan betalen dat ze dan worden doorgegeven aan hogere autoriteiten. Welke dat zijn en wat ze gaan doen wordt mij niet duidelijk.

Dan is er ruimte voor iemand van coöperatie die graag de ‘security’ in de wijk wil overnemen. Getooid in een petje en T-shirt met het logo ‘V.I.P security’ geeft hij uitleg. Hij geeft aan dat elke wijk zelf kan beslissen of ze mee willen doen en dat er dus geen enkele verplichting is. Ze hebben wel uitgebreid overleg gehad met het ministerie en dat ze toestemming hebben om deze activiteit uit te voeren. De mensen die rondlopen in de wijk krijgen een salaris van 25.000 Frw en diegene die het geld ophaalt bij de mensen krijgt 50.000 Frw. Voor overhead zoals een mobiele telefoon voor de veiligheidsmensen berekenen ze een opslag van twintig procent bovenop de uit te betalen salarissen. Hoeveel iedereen moet betalen hangt vervolgens helemaal af van hoeveel mensen je door de wijk wilt hebben lopen. Hij zegt dat in de meeste wijken het tarief op 2.000 Frw per maand huishouden uitkomt, maar dat er ook wijken zijn die meer mensen hebben rondlopen waar het tarief is opgelopen tot 4.000 Frw per maand.

Daarna mogen er vragen gesteld worden. Veel mensen zijn sceptisch. Zij hebben het gevoel dat het helemaal niet vrijwillig is, omdat deze coöperatie toestemming heeft van het ministerie. Die willen er niet te veel tijd en moeite in steken omdat ze uiteindelijk toch gedwongen zullen worden om mee te doen. Anderen geven aan dat ze tevreden zijn en geen reden voor verandering zien. Ze zijn bang dat het geheel door ‘V.I.P security’ als een business wordt gezien, waarbij de belangen van de buurtbewoners op de achtergrond zullen geraken. De discussie gaat zo stuurloos een poos verder. De ‘chief’ weet eigenlijk ook niet goed raad en het is al bijna twaalf uur. De eerste mensen vertrekken. Dan is de vergadering plotseling afgelopen, zonder dat er een echte beslissing is genomen. Roger zegt dat hij denkt dat een aantal mensen zullen samenkomen om de voor- en nadelen op een rij te zetten.

Ik bedank Roger voor zijn vertaling. Ik ga nog gauw even naar Fabrice om afscheid te nemen, want dit is mijn laatste umuganda. Hij zegt dat ik twee maanden ‘security’ moet betalen, waarschijnlijk nog niet genoeg om op de lijst van wanbetalers te komen, dus ik betaal gauw mijn benodigde bijdrage. Bij het vertrek zegt hij dat hij mij gezien had op televisie in de video van Dr Claude. Zo nemen we afscheid.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten