Astrida

Afgelopen weekend heb ik een bezoek geweest in Butare. Tot de Eerste Wereldoorlog viel Rwanda onder Duits bestuur. Toen de oorlog uitbrak is België vanuit Kongo het land binnengevallen en hebben de Duitsers er heel snel uit verjaagd. De Belgen kunnen in ieder geval claimen dat ze hier een klinkklare overwinning op de Duitsers hebben behaald. In Afrika hebben zij in ieder gavel de oorlog gewonnen.

Vlak nadat de Belgen het land hebben ingenomen hebben ze hun hoofdkwartier gevestigd in het huidige Butare. Zij noemden hun nieuw te stichten stad echter Astrida. De stad is toentertijd vernoemd naar de Belgische koningin Astrid.

In Butare ben ik op zoek geweest naar restanten van Belgische beschaving. Ik ben op zoek geweest naar Astrida. Ik heb het oudste gebouw gevonden uit 1917. Dat was het gebouw voor de heer Dardenne, die aan het hoofd stond van dit gebied. Nu zit er een boekhandel in die het hele weekend gesloten was.

Ik heb de kathedraal gezien, gebouwd in 1936, nog steeds de grootste kerk van het land.

Vlakbij de kathedraal is de eerste middelbare school van het land te vinden. In 1929 is deze school gesticht door de Broeders van Liefde van Gent.

Over de stad verspreid zijn nog meer gebouwen te vinden die herinneren aan de tijd van vroeger. Bij sommigen staat een bordje met uitleg, dan is het duidelijk. Met name genoemd zijn het huis van de dokter en een douanekantoor. Bij andere heb ik een vermoeden van historie.

De universiteit ziet er ook karakteristiek uit, al is deze van na de koloniale periode. Het was de eerste universiteit van Rwanda, pas in 1963 gesticht. Het is nog steeds de meest belangrijke universiteit van het land.

Op het terrein van de universiteit staat het Ruhande Arboretum. De aanleg hiervan is in 1933 al begonnen. Het is een heerlijke, rustige plek, waar je op een gewonde zaterdagmiddag niemand anders tegenkomt.

Zo op het oog is het een beetje saai aangelegd, want het terrein is netjes verdeeld in compartimenten van elk een hectare. Op een gebied van 100 bij 100 meter heeft men telkens één bepaalde boomsoort gepland. Er staan heel veel bomen uit Australië, het doel was om te kijken op deze bomen geschikt zouden zijn voor Rwanda. Nu weet ik ook dat er heel veel verschillende eucalyptussen zijn.

In het park is sprake van enig achterstallig onderhoud. Het hoofdpad is goed te belopen, maar sommige zijpaden zijn behoorlijk overgroeid met stuikgewas, zodat deze moeilijk begaanbaar zijn geworden.

Bij elk compartiment zou een paaltje moeten staan met de boom van het desbetreffende gebied. Men is bezig met het proces om de oude vierkante paaltjes met Frans opschrift te vervangen door nieuw ronde paaltjes. Dit is echter nog lang niet afgerond, en ik krijg de indruk dat het werk ook wel eens stil kon liggen.

De eerste vijftig paaltjes op het hoofdpad zijn nog redelijk aanwezig. Het begint met nummer 1 (Eucalyptus Maidinii) en via onder ander nummer 10 (Tetraclinis Arculata) loopt het zo door naar de hogere nummers. Van het hoofdpad af zijn er nog maar zelden paaltjes te bekennen. Het hoogste nummer dat ik in het bomenmuseum tegenkwam was 350 (Eucalyptus Teriticornis). In de remise zag ik een paaltje met nummer 558 staan. Dus zoveel compartimenten zouden er minstens moeten zijn!

Deze verwaarlozing zorgt wel weer voor extra sfeer. Vogels vliegen af en aan en kwetteren en zingen er lustig op los. Vlinders zijn alom aanwezig. Een pad kruist mijn pad en probeert zo snel als mogelijk weg te komen. Ik zie de witte staart van het achtereind van een hert gauw tussen de struiken verdwijnen op het moment dat ik het in de gaten heb.

Terug in de stad kom ik door een winkelstraat waaruit de winkels zijn verdwenen. Het heeft iets van een spookstad. Via geruchten heb ik vernomen dat men in Butare alle gebouwen met maar één verdieping wil vervangen door nieuwe met meerdere verdiepingen. Dat alles vanwege de vooruitgang. Ik hoop dat de gebouwen die nog een beetje karakter hebben gespaard mogen blijven.